Wszystkie osoby kochające Kraków znają kultowy Antykwariat Abecadło? Jeśli tak, to zapewne ucieszy fakt, że właśnie ta zabytkowa kamienica przy Kościuszki 18, gdzie mieści się antykwariat, uczestniczy w unijnym projekcie FuturHist!
Kamienica jest jednym z budynków testowych projektu. Pozostałe zlokalizowane są w Kordobie, Edynburgu i Linköping. Będą w nich wdrażane innowacyjne rozwiązania zwiększające efektywność energetyczną, w oparciu m.in. o materiały budowlane o niskim śladzie węglowym. P ten rojekt dostarczy wiele wskazówek, jak zadbać jednocześnie o przyszłość budynków zabytkowych i pamięć o ich przeszłości.
Wraz z Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki i Zarządem Budynków Komunalnych w Krakowie grupa pracuje nad tym, aby kamienica cieszyła bywalców i bywalczynie antykwariatu oraz mieszkańców przez kolejne lata!
Na efekty trzeba jeszcze poczekać, więc serdecznie zapraszamy do śledzenia strony internetowej projektu, gdzie można zapisać się na na FuturHistowy newsletter!
Informacje ogólne
Zarządca budynku
Zarząd Miejskich Budynków w Krakowie jest jednostką organizacyjną Gminy Miejskiej Kraków, odpowiedzialną za zarządzanie budynkami mieszkalnymi (w tym socjalnymi) i komercyjnymi oraz innymi obiektami będącymi własnością Miasta Krakowa. Obecnie zarządza ponad 500 budynkami i prawie 9000 lokalami (w tym lokalami mieszkalnymi i komercyjnymi). Ponad 130 budynków zarządzanych przez ZBK jest objętych ochroną konserwatorską i jest typologicznie identycznych lub podobnych do budynku demonstracyjnego FuturHist.
Wiek budynku
Został zbudowany w pierwszej połowie XIX wieku i częściowo zmodernizowany w 1890 roku.
Stopień ochrony
Wpisany na Listę Dziedzictwa Narodowego.
Przeznaczenie budynku
Mieszkalne, socjalne: 2 mieszkania na 1 piętrze.
Na parterze znajdują się trzy lokale usługowe (w tym słynny antykwariat) i jedna pracownia artystyczna na poddaszu.
Powierzchnia budynku
Łączna powierzchnia wynosi 677 mkw.; powierzchnia ogrzewana wynosi 359 m2.
Rodzaj konstrukcji
Ceglany mur i drewniany dach pokryty blachą.
Typ budynku
Podobnie jak 83,43% zabytkowych budynków w kraju, budynek demonstracyjny ma ściany z cegły z oknami skrzynkowymi i piwnicę z podłogą z gliny i ceglanym fundamentem. Budynek był ogrzewany piecami kaflowymi i wykorzystywał pasywną wentylację kominową.
Obszar geograficzny i kontekst
Kraków ma klimat półkontynentalny z połączeniem różnych cech, co sprawia, że miasto ma zmienne warunki meteorologiczne w krótkim czasie — średnie temperatury latem wahają się od 18,6 do 20,4°C, a zimą od −0,6 do 0,8°C. Latem temperatury często przekraczają 25°C, podczas gdy zimą mogą spaść do −15°C. Centrum miasta cierpi z powodu miejskiej wyspy ciepła, gdzie temperatury są nawet o 7°C wyższe niż w otoczeniu.
Działania bieżące
W latach 2018-19 wymieniono źródła ogrzewania na paliwa stałe i zastąpiono je źródłami ogrzewania elektrycznymi i gazowymi (Kraków był pierwszym miastem w Polsce, które zakazało stosowania paliw stałych w 2019 r.).
Ponad połowa okien została wymieniona w ciągu ostatnich pięciu lat
W 2023 r. wykonano następujące ulepszenia:
- podłączenie do sieci ciepłowniczej (12.2023),
- nowe wewnętrzne instalacje grzewcze i ciepłej wody użytkowej,
- likwidacja instalacji gazowej,
- remont centralnej instalacji elektrycznej.
Przygotowano projekt techniczny na remont:
- elewacji, elewacji bocznej i tylnej,
- izolację ścian fundamentowych,
- renowację lub wymianę wszystkich pozostałych starych okien i drzwi,
- renowację piwnicy i klatki schodowej.
Uzyskano niezbędne pozwolenie konserwatora zabytków i pozwolenie na budowę.
Prace zaplanowane w ramach projektu FuturHist
- Izolacja przegrody budynku, w tym izolacja elewacji wewnętrznej oraz izolacja wewnętrzna i/lub zewnętrzna innych elewacji (np. prefabrykowane płyty tynku wapiennego; zewnętrzny tynk izolacyjny na bazie bio).
- Ponowne wprowadzenie tradycyjnej izolacji glinianej ścian fundamentowych z tyłu budynku,
- Izolacja podłogi poddasza materiałami izolacyjnymi z recyklingu lub naturalnymi (np. wdmuchiwana celuloza).
- Renowacja lub wymiana pozostałych okien.
- Zastosowanie rozwiązań opartych na naturze (NBS) (ogrody elewacyjne z tyłu i ewentualnie z przodu) w celu poprawy klimatu, ochrony fundamentów budynku przed wilgocią i ochrony elewacji przed przegrzaniem (bluszcz na elewacji południowej i wschodniej).
- W budynku i ogrodzie zostaną zbudowane zbiorniki i instalacje do zbierania i wykorzystywania wody deszczowej.
- Instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła (w związku z likwidacją pieców węglowych i kotłów gazowych budynek ma niewykorzystane kanały kominowe, które mogą zostać wykorzystane do rozprowadzenia dodatkowych kanałów wentylacyjnych; centralna jednostka wentylacyjna może zostać umieszczona na dużym poddaszu).
- Instalacja fotowoltaiczna na południowym zboczu dachu.
- Inteligentne sterowanie systemami ogrzewania i wentylacji w poszczególnych pomieszczeniach.
