W dniu 05.06.2024 odbyło się kolejne, tym razem spotkanie hybrydowe uczestników Małopolskiego Forum Współpracy właścicieli domów i zarządców budynków wielomieszkaniowych oraz innych podmiotów uczestniczących w procesie termomodernizacji I renowacji budynków.
Na początku spotkania organizatorzy przedstawili 2 dyrektywy, które mają ogromny wpływ na sytuację właścicieli domów oraz zarządców budynków wielomieszkaniowych w tym samorządów. Są to poprawiona Dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Energy Performance of Buildings Directive, EPBD) zwaną także “dyrektywą budynkową” oraz dyrektywy dotyczącej unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji CO2 – EU ETS2. Przedstawiono także Długoterminową strategię renowacji budynków (Plan renowacji budynków) oraz obowiązkowe instrumenty wprowadzane w ramach nowej dyrektywy jak Paszport renowacji budynku, Klasy energetyczne budynków czy pojęcie One-Stop Shop.
EU ETS2 i Społeczny Fundusz Klimatyczny
EU ETS2 – System handlu uprawnieniami do emisji należy postrzegać w kontekście celu, jaki UE postawiła w komunikacie dotyczącym Europejskiego Zielonego Ładu i uprawomocniła w prawie klimatycznym. Celem tym jest osiągnięcie zero emisyjności do 2050 oraz dążenie przez UE do emisji negatywnych, czyli przechwytywania CO2 z atmosfery po 2050. Bez dekarbonizacji budynków cel zero emisyjności nie zostanie osiągnięty. Dostawcy paliw kopalnych, takich jak wegiel, gaz ziemny iolej opałowy, będą musieli kupować uprawnieniado emisji CO2.
Koszt ten zostanie przeniesiony na odbiorców końcowych, czyli na nas wszystkich. Dodatkowym i kluczowym dla dekarbonizacji budynków wymogiem jest osiągnięcie znaczącej redukcji zapotrze-bowania na energię w tym sektorze. Służyć temu ma realizacja Strategii Fali Renowacji (ang. „Renovation Wave Strategy”) i jej plan działania (ang, „Action Plan”), ogłoszone przez KE w 2020 (Krajowe Plany Renowacji Budynków).
Węgiel: wzrost o 53 % od 2027. Gaz ziemny: wzrost o 17 % w 2027, 21 % w 2030, 80 % w 20235 (Forum Energii). Skutki społeczne (ubóstwo energetyczne, wykluczenie społeczne) rosnących cen paliw kopalnych ma złagodzić Społeczny Fundusz Klimatyczny (ang. „Social Climate Fund, SCF”) powołany w celu zapewnienia finansowego wsparcia gospodarstwom domowym, które znajdą się w trudnej sytuacji i wsparcia procesu termomodernizacji.
Fundusz będzie działał w latach 2026-2032, i jako część budżetu UE, będzie zasilany z zewnętrznych dochodów przeznaczonych na określony cel i przychodów z aukcji uprawnień w ETS2. Państwa członkowskie będą dofinansowywały z własnych budżetów podejmowane działania na poziomie co najmniej 25%. W 2026, a więc przed uruchomieniem ETS2 fundusz zostanie zasilony kwotą 86,7 mld EUR środkami z aukcji uprawnień do emisji w EU ETS. Polsce powinna przypaść pula środków równa 17% wartości funduszu – 14,739 mld EUR. W 2025 rząd przedstawi Społeczny Plan Klimatyczny. Potrzebna będzie akceptacja społeczna (samorządy, NGO).
W dalszej części spotkania przedstawiono założenia pierwszej w Polsce inicjatywy One-Stop Shop – punktu kompleksowego wsparcia OSS krk HubRenowacjidomów i budynków wielomieszkaniowych oraz Małopolskiego Forum Współpracy powstałego a ramach projektu unijnego Interreg Baltic Sea Region, RenoWave.
Forum to inicjatywa oddolna mająca na celu wspieranie właścicieli i zarządców budynków wielorodzinnych w procesie termomodernizacji i renowacji budynków. Forum to także platforma, gdzie przedstawiciele różnych firm, instytucji, organizacji, oraz samorządów mogą współpracować, wymieniać doświadczenia, oraz dyskutować na temat najlepszych praktyk związanych z termomodernizacją i renowacją budynków.
Celem forum jest zwiększenie efektywności działań związanych z poprawą efektywności energetycznej budynków, redukcją emisji CO2, poprawą warunków życia mieszkańców oraz obniżeniem kosztów eksploatacji budynków.
Współpraca między różnymi podmiotami przyczynia się do lepszego wykorzystania dostępnych środków finansowych, lepszej koordynacji działań oraz zwiększenia świadomości wśród właścicieli i zarządców budynków na temat korzyści płynących z termomodernizacji i renowacji.
W dalszej części spotkania Marek Bednarz, prezes Klastra Czyste Powietrze oraz autoryzowany audytor energetyczny przedstawił prezentację “Audyt energetyczny z zastosowaniem OZE”.
- Czym jest audyt energetyczny?
- Jaki jest cel audytu?
- Co powinien zawierać audyt energetyczny?
- Kto potrzebuje audyt energetyczny?
- Co możemy modernizować?
- Audyt energetyczny – przykłady
- Audyt energetyczny – ex post
- Audyt energetyczny – dobór pompy ciepła, sprawność średnioroczna SCOP weryfikacja
- Audyt energetyczny – przykładowy koszt montażu pompy ciepła
- Audyt energetyczny – efekt końcowy
- Audyt energetyczny – praktyka raport NIK
Na zakończenie przedstawiono sytuację związaną z niedoborem wykwalifikowanych pracowników budowlanych, którzy będą potrzebni do realizacji Długoterminowej Strategii Renowacji Budynków.
- budowlańcy w liczbie 182 tys. robotników. Szacuje się,że aktualnie na rynku w termomodernizacji działa 40–45 tys. robotników; konieczne będzie więc przygotowaniedodatkowo 140 tys.
- instalatorzy sanitarni, których liczbę szacuje się na 86 tys.robotników. Aktualnie w termomodernizacji pracuje ok. 21–22 tys. robotników
- instalacje elektryczne w termomodernizacji realizowanesą aktualnie przez 13,2 tys. robotników elektrycznych, a w najbliższych latach zapotrzebowanie na elektrykówbędzie szybko wzrastać do 60–66 tys. Przyczyn jest wiele, a do najważniejszych należą: rozszerzenietermomodernizacji o PV, oświetlenie, urządzeniapomocnicze, stosowanie pomp ciepła, modernizacjęprzyłączy elektrycznych
- wzrasta rynek Gruntowy Wymiennik Ciepła (GWC-rekupereacja), w związku z tym liczba pracownikówwykonujących nawierty wzrośnie z 18–20 tys. do 45 tys., pod warunkiem utrzymania kierunku w UE
- wzrasta zapotrzebowanie na audyty energetyczne,świadectwa charakterystyki energetycznej i paszportybudynków. Przewiduje się, że liczba audytorów możeosiągnąć nawet 6 tys. specjalistów. Przyczyną wzrostubędzie liczba budynków do termomodernizacji, zmianawymagań prawnych z metody miesięcznej na godzinowąwymagać będzie zwiększonych nakładów czasowych,które wydłużą wykonanie świadectwa charakterystykienergetycznej oraz opracowanie audytów energetycznych,zwłaszcza dla budynków pod ochroną konserwatorską
- do realizacji termomodernizacji na tak ogromną skalępotrzeba będzie doradców technicznych, których liczbamoże przekroczyć 6,5 tys. pracowników
- przewiduje się, że kadra techniczna wymagana do realizacjistrategii renowacji wynosić będzie ok. 28 tys. architektówkosztorysantów, konstruktorów, instalatorów sanitarnychi elektrycznych
Ostatecznie przy realizacji strategii renowacji trzeba będziezaangażować ok. 380–400 tys. osób. Szacuje się,że aktualnie w ramach termomodernizacji pracuje ok. 85–110 tys. pracowników wszystkich branż.
„Zadanie jest realizowane w ramach projektu RenoWave. One-Stop-Shop extended model to increase the multi-apartment building stock renovation in the BSR. Projekt finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (ERDF) w ramach Programu Interreg Baltic Sea Region.”
